Τετάρτη 20 Μαΐου 2009

Νάρθηκες στα Κοχύλου

Ο νάρθηκας ή άρτηκας (Ferula communis) είναι πολυετές φυτό, συγγενές με το άγριο καρότο, τον μάραθο, το κώνειο, κλπ. Έχει μεγάλο, χοντρό και πολύ ελαφρύ βλαστό. Τα φύλλα του είναι πτεροσχιδή και μοιάζουν με του μάραθου. Μπορεί να φτάσει σε ύψος και τα 4 μέτρα. Τα κίτρινα άνθη του είναι σε επάκρια, σφαιρικά σκιάδια, που φέρουν μέχρι 40 ακτίνες. Στην Άνδρο βρίσκεται παντού αλλά σε μεγάλους αριθμούς συναντάται σε παλιά χωράφια στα Κοχύλου στο Πιτροφού και στην Χώρα. Βλασταίνει από τα μέσα Φεβρουαρίου και ανθίζει την άνοιξη.
Είναι ένα ξεχωριστό φυτό ήδη από την αρχαιότητα. Το σαρκώδες περιεχόμενο των βλαστών του καίγεται πολύ αργά και γι' αυτό τον λόγο οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν τους ξεραμένους βλαστούς του σαν πυρσούς.Δίνει πολύ γύρη και νέκταρ και τις πρωϊνές ώρες τον επισκέπτονται οι μέλισσες κατά εκατοντάδες.Είναι τόσο πολύ η γύρη του που όταν φεύγουν οι μέλισσες μοιάζουν αλευρωμένες από την κίτρινη γύρη.Μπορεί να φτάσει το ύψος των 4 μέτρων και σε μερικά μέρη τον λένε και κουφάρδικα γιατί ο κορμός του εσωτερικά είναι κούφιος.Είναι πολυετές φυτό , ξεραίνεται το καλοκαίρι και φυτρώνει πάλι τον χειμώνα στις ίδιες θέσεις.Γύρω από τις ρίζες του βγαίνουν πολύ ΄νόστιμα μανιτάρια (αγκαθίτες του κουφάρδικα) .Τα φύλλα του είναι σαν του άνιθου και του μάραθου μόνο πολύ πιό χοντρά.

5 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Πολύ ωραίο το άρθρο σχετικά με το φυτό.
Μια μικρή λεπτομέρεια. Το σωστό είναι "στο Κοχύλου".
Εχει επικρατήσει όμως στην περιοχή της Χώρας να λέγεται "στα Κοχύλου" αλλά στην περιοχή του Κορθίου λέγεται όπως παραπάνω.
Μια Κοχυλιανή.

Ανώνυμος είπε...

Δυο θέσεις για την ονομασία του χωριού
1. Το χωρίον του Απάνω Κάστρου εκφέρεται πάντοτε κατά γενικήν πτώσιν, μετά του άρθρου=του Κοχίλου. [...]
[...] Ο τονισμός της Ανδριακής τοπωνυμίας του Κοχίλου δεικνύει ότι η λέξις ο Κόχιλας (κόχλος) επλάσθη υπό των ανδρίων κατά τας πρώτας εκατονταετηρίδας της βυζαντινής εποχής. Εκ του οργάνου ο κόχλος=κόχιλος και ολόκληρον το ελαιοπιεστήριον ή στεμφυλοπιεστήριον εκλήθη ο Κόχιλος-κόχλος. Δια τούτου η γενική πτώσις της τοπονυμίας του Κοχύλου, σημαίνει, ως του Αρνά=περιοχή προς βοσκήν αμνών, περιοχήν του ελαιοπιεστηρίου, του κειμένου Β του κόλπου του Κορθιού. [...]
Από τ' Ανδριακά Χρονικά τόμος 4ος, "Γλώσσα και λαογραφία της νήσου Άνδρου" τόμος Α' υπό Ι.Κ.Βογιατζίδου (1951)

2. Κοχύλου
Χωρίον της Νοτίου Άνδρου. Γράφεται και Κοχίλου. Η λέξις προέρχεται εκ του Κόχιλος ή κόχλος=οστρακόδερμον πλαστείσα κατά την Βυζαντινήν εποχήν. Η λέξις κόχλος πάλιν προέρχεται εκ της λ. κοχλίας=στυμφελοπιεστήριον. Η τοπωνυμία εις γενικήν Κοχίλου, δηλοί περιοχήν ελαιοπιεστηρίου κειμένην προς βορράν του κόλπου Κορθίου. [...]
Ματθαίος Μηνδρινός (πρώην καθηγητής Γυμνασίου Άνδρου)
Από το "Άνδρος Λεύκωμα" έκδοση της Ενώσεως Ανδρίων και εφημερίδας Ανδριακή

Γιώργος
www.andros-plakoura.gr

Vangelis Loukisas είπε...

Ευχαριστούμε για τις κατατοπιστικές πληροφορίες,μια ζωή λέω 'πάμε στα Κοχύλου'ίσως να εννοείται 'πάμε στα μέρη του Κοχύλου'

Ανώνυμος είπε...

Ωραια ολα αυτα.Εγω ομως που θελω να τον καταπολεμησω πως θα το κανω?
Μπορει να μου πει καποιος γιατι σε ενα χωραφι με εχει καταστρεψει κυριολεχτικα!!!!!

ΝΙΚΟΣ είπε...

ΕΧΩ ΚΑΙ ΕΓΩ ΤΟ ΙΔΙΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΑΡΤΗΚΟΥΣ.
ΟΠΟΥ ΒΓΑΙΝΟΥΝ ΣΤΑ ΧΩΡΑΦΙΑ ΔΕ ΦΥΤΡΩΝΕΙ ΤΙΠΟΤΑ ΓΥΡΩ ΤΟΥΣ.
ΠΩΣ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΤΟΥΣ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΩ ΧΩΡΙΣ ΟΜΩΣ ΝΑ ΠΕΙΡΑΚΤΟΥΝ ΟΙ ΕΛΙΕΣ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΔΙΠΛΑ.
ΕΧΩ ΔΟΚΙΜΑΣΕΙ ΣΧΕΔΟΝ ΤΑ ΠΑΝΤΑ:(πετρελαιο-καμμενα λαδια-ραουνταπ-χλωρινη-σπιρτο για σαπουνια)κ.α. ΑΛΛΑ ΤΙΠΟΤΑ.
ΚΑΙ ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΜΕΣΑ ΣΤΟΝ ΚΟΡΜΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΗΣ ΑΝΘΟΦΟΡΙΑΣ.
ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΝΙΚΟΣ ΧΑΝΙΑ